W teorii nie ma takiej oczyszczalni, której nie można byłoby rozbudować. W praktyce jest tak, że jeżeli producent przydomowej oczyszczalni ścieków nie przewidział takiej możliwości, to rozbudowa tak naprawdę będzie oznaczała zbudowanie oczyszczalni od nowa. Kiedy i przy jakich typach oczyszczalni rozbudowa jest możliwa do przeprowadzenia, a kiedy lepiej budować od nowa?
Oferujący przydomowe oczyszczalnie producent może zaplanować przyszłą rozbudowę oczyszczalni w różnych wariantach, zależnych od rodzaju wykorzystanej technologii.
Możliwości rozbudowy oczyszczalni drenażowej
Konstrukcja oczyszczalni drenażowej składa się z dwóch głównych elementów: osadnika gnilnego oraz drenażu. Stosując zbiorniki plastikowe producent może zaoferować nawet 30-letnią gwarancję na trwałość takiego zbiornika, w którym zachodzą procesy sedymentacji i flotacji oraz fermentacji beztlenowej. W jego wnętrzu, złożonym z jednej lub z dwóch komór, nie ma żadnych mechanizmów, pomp czy napowietrzaczy, co sprawia, że jest to konstrukcja praktycznie bezawaryjna. Nie da się tego powiedzieć o drenażu, do którego trafia wstępnie podczyszczony ściek z osadnika gnilnego w celu poddania rozkładowi przez bakterie tlenowe. Każda nieprawidłowość w pracy oczyszczalni, spowodowana np. zbyt dużą ilością zrzucanych ścieków, może doprowadzić do zatkania drenażu. Te właściwości części składowych mają bezpośredni wpływ na sposób rozbudowy.
Do rozbudowy dochodzi zazwyczaj po kilku czy kilkunastu latach od uruchomienia oczyszczalni drenażowej. Po takim okresie eksploatacji stan drenażu może zdecydowanie przemawiać nie za rozbudową (dodawanie nowych nitek drenażu), lecz raczej za zbudowaniem od nowa całego systemu rur i przeniesie go w nowe miejsce. Jest to rozwiązanie nieco droższe, lecz dające większe szanse na przedłużenie eksploatacji oczyszczalni. Jeżeli chodzi o osadnik gnilny, to można go zastąpić większym lub dołożyć nowy zbiornik do już istniejącego (większy ze zbiorników powinien być pierwszym, do którego trafiają ścieki).
Oczywiście wszystkie wymienione warianty rozbudowy oczyszczalni drenażowej są możliwe pod warunkiem, że mamy odpowiednio dużo miejsca. W przypadku małej działki pozostaje wymiana osadnika i drenażu na nowe, czyli de facto nie rozbudowa, lecz budowa większej oczyszczalni od podstaw na miejscu istniejącej. W takiej sytuacji warto rozważyć zainstalowanie biologicznej oczyszczalni ścieków (hybrydowej lub SBR), która ze względu na brak drenażu zajmuje znacznie mniej miejsca.
Łatwa rozbudowa modułowej oczyszczalni SBR
Technologia, w której produkowane są oczyszczalnie SBR (Sequencing Batch Reactor), czyli sekwencyjne reaktory biologiczne, odznacza się stosunkowo dużą łatwością rozbudowy. Zbiornik oczyszczalni podzielony jest na dwie komory, z których pierwsza pełni rolę osadnika gnilnego, a druga reaktora biologicznego. W odróżnieniu od oczyszczalni drenażowej, ścieki nie opuszczają osadnika gnilnego oczyszczalni SBR pod naporem dopływających nieczystości, lecz są przepompowywane w ściśle określonych, kontrolowanych przez urządzenia sterownicze porcjach do reaktora biologicznego.
Osadnik gnilny w oczyszczalni SBR pełni jednocześnie rolę zbiornika retencyjnego. Jak łatwo domyślić się, żeby zwiększyć pojemność oczyszczalni, nie trzeba wymieniać urządzeń reaktora biologicznego, lecz wystarczy powiększyć osadnik gnilny. O ile producent przewidział taką możliwość, rozbudowa będzie polegała na dość prostym dostawieniu jednego modułu (dodatkowy zbiornik) do już istniejącej instalacji.
Czy dodanie nowej oczyszczalni hybrydowej to rozbudowa?
W odróżnieniu od oczyszczalni drenażowych i sekwencyjnych reaktorów biologicznych, oczyszczalnia hybrydowa BDH (Bio DUO-Hybryda) to kompaktowe urządzenie, którego rozbudowa jest praktycznie niemożliwa. Jeżeli posiadana oczyszczalnia okazała się zbyt mała, to rozwiązaniem problemu jest wymiana na model o większej przepustowości. Można też dokupić drugą małą oczyszczalnię, dodać do instalacji studzienkę rozdzielczą i korzystać z dwóch oczyszczalni równolegle. Jeżeli usługę wykona firma mająca w ofercie projektowanie szaf sterowniczych, możemy zamówić zebranie dwóch lub większej liczby oczyszczalni w jeden system i zyskać szanse komfortowego zarządzania ustawieniami wszystkich urządzeń z jednego miejsca.
Kto planuje, ten ma
Warto na zakończenie wspomnieć, że własna oczyszczalnia ścieków powinna być zawsze nieco większa od aktualnego zapotrzebowania na utylizację nieczystości bytowych. Zachowanie nadwyżki jest konieczne nawet wtedy, gdy w przyszłości nie planujemy zwiększenia liczby użytkowników. Zapas pozwoli nam uchronić się przed przeciążeniami i nieprawidłowościami w pracy oczyszczalni w czasie rodzinnego obchodzenia świąt czy spotkań towarzyskich, gdy gwałtownie wzrasta objętość zrzucanych ścieków. Przy zakupie oczyszczalni warto też zapytać sprzedawcę lub producenta o możliwość rozbudowy.